Sách tâm lý hay nên đọc: Ngừng Lệ Thuộc (Melody Beattie)

“Không để mình lệ thuộc người khác và không để người khác lệ thuộc mình.”

Melody Beattie là một trong những tác giả được yêu thích nhất trong lĩnh vực phát triển bản thân ở Mỹ, và là một trong những nhân vật nổi tiếng đề cập đến các chứng nghiện và biện pháp hỗ trợ cai nghiện. Năm 1986, bà viết quyển sách Ngừng Lệ Thuộc và nó trở thành quyển sách bán chạy nhất thế giới. Hàng triệu độc giả đã tin tưởng vào lời khuyên và hiểu biết sáng suốt của Melody vì bản thân bà hiểu được những gì họ đang trải qua. Trong đời mình, Melody đã từng bị bỏ rơi, bị bắt cóc, bị lạm dụng tình dục, nghiện rượu và thuốc kích thích, ly hôn và mất đi đứa con.

Melody chào đời tại St. Paul, bang Minnesota, Hoa Kỳ vào năm 1948. Cha bà bỏ đi lúc bà còn đang chập chững; Melody lớn lên trong vòng tay của mẹ. “Mẹ tôi là một người đồng phụ thuộc điển hình,” bà kể lại. Trong hơn 20 năm, bà đã cho ra đời 15 quyển sách được xuất bản bằng 20 ngôn ngữ, cùng hàng trăm bài viết trên báo và tạp chí. Bà là khách mời thường xuyên của nhiều chương trình truyền hình quốc gia, bao gồm chương trình Oprah. Bà và các quyển sách của bà được đăng đều đặn trong các ấn phẩm quốc gia bao gồm Time, People và nhiều tạp chí lớn khác trên khắp thế giới.

Lòng trắc ẩn và quan điểm sáng suốt của Melody Beattie về tình trạng đồng phụ thuộc – khái niệm về việc đánh mất bản thân trên danh nghĩa giúp đỡ người khác – đã tác động mạnh mẽ đến những người đang chật vật khổ sở vì hành vi tự làm hại bản thân của người mà họ yêu thương. Ngừng Lệ Thuộc đã giúp hàng triệu độc giả hiểu rằng họ không thể thay đổi bất kỳ ai ngoại trừ chính họ.

Trích đoạn sách Ngừng Lệ Thuộc của Melody Beattie:

“Một người bạn của tôi có chồng nghiện rượu. Mỗi khi anh ta đi uống rượu thì cô sẽ lái xe khắp phố, nhờ bạn bè giúp đỡ và không ngừng tìm kiếm cho đến khi tìm được chồng mình. Cô luôn tử tế, quan tâm và tội nghiệp anh ta – dấu hiệu cảnh báo cho thấy một cuộc giải cứu sắp xảy ra – cho đến khi cô đưa anh về nhà và đỡ anh lên giường – chịu trách nhiệm cho anh và trạng thái tỉnh táo của anh. Nhưng đến khi anh nằm lên giường thì mọi chuyện thay đổi. Cô nhập vào vai người giày vò. Cô không muốn thấy gã đàn ông này trong nhà mình. Cô mong anh ta rên rỉ suốt nhiều ngày rằng anh ta bệnh nặng ra sao. Anh ta không có khả năng gánh trách nhiệm trong gia đình, và thường tỏ ra đáng thương. Anh ta đã làm vậy quá nhiều lần rồi! Thế nên cô bắt đầu trách móc anh ta, nói xiên nói xỏ rồi chuyển thành cơn thịnh nộ.

Chồng cô lúc đầu sẽ chịu đựng sự đay nghiến của cô một chút rồi chuyển từ một nạn nhân bất lực sang kẻ giày vò muốn trả đũa, còn cô thì tuột xuống vai người bị hại. Trong cô xuất hiện cảm giác bất lực, xấu hổ, tuyệt vọng và thương hại bản thân. Cô sẽ kêu than rằng đây là câu chuyện đời mình. Sau tất cả những gì cô đã làm cho anh ta, sao anh ta có thể đối xử với cô như vậy? Tại sao chuyện này luôn xảy đến với cô? Cô cảm thấy mình bị chồng nhẫn tâm ngược đãi, là nạn nhân của hoàn cảnh, của cuộc đời. Cô chưa từng nghĩ rằng cô cũng là nạn nhân của chính mình và của những hành vi mình gây ra.

Đây là một ví dụ khác. Mùa hè nọ, một người bạn muốn tôi đưa cô ấy đến nông trại táo. Lúc đầu, tôi thật sự muốn đi nên chúng tôi hẹn nhau ngày đi. Tuy nhiên đến ngày hẹn thì tôi lại bận tối mắt tối mũi. Tôi gọi điện cho cô bạn và thay vì bảo rằng mình không muốn đi nữa, tôi lại đề nghị dời ngày. Tôi thấy có lỗi và có trách nhiệm với cảm xúc của cô ấy – một cuộc giải cứu sắp diễn ra. Tôi không thể làm cô ấy thất vọng vì tôi nghĩ rằng bạn mình không thể chịu đựng nổi cảm giác đó. Tôi không thể nói sự thật vì tôi nghĩ rằng có thể cô bạn sẽ giận tôi – đặt nặng tình cảm hơn – cứ như thể cơn giận của người khác là vấn đề của tôi vậy. Cuối tuần tiếp theo thậm chí còn bận rộn hơn nhưng tôi vẫn cố xếp ngày đi. Thật ra, tôi đâu cần mua thêm trái táo nào nữa; hai ngăn chứa trong tủ lạnh của tôi đầy táo.

Trước khi dừng xe trước nhà cô bạn, tôi đã chuyển sang vai kẻ giày vò. Tôi tỏ vẻ bực tức, căng thẳng khi lái xe đến vườn táo. Đến nơi, chúng tôi bắt đầu nếm và ngắm nhìn mấy trái táo nhưng rõ ràng là chẳng ai trong chúng tôi cảm thấy thích thú cả. Sau vài phút, cô bạn quay sang nói với tôi, “Thật sự thì mình không muốn mua táo đâu. Tuần trước, mình đã mua rồi. Mình đến đây chỉ vì nghĩ rằng cậu muốn mua, và mình không muốn làm cậu buồn.”

Đây chỉ là một trong hàng ngàn cuộc giải cứu mà tôi đã dốc sức thực hiện trong đời. Khi bắt đầu hiểu được tiến trình này, tôi nhận ra mình đã dành phần lớn thời gian trong ngày để nhảy hết góc này sang góc khác của Tam Giác Karpman, gánh trách nhiệm thay mọi người trừ bản thân mình. Đôi lúc, tôi xoay sở hoàn thành được những cuộc giải cứu quan trọng; đôi lúc là những cuộc giải cứu nhỏ. Các mối quan hệ bạn bè của tôi bắt đầu, duy trì và cuối cùng là kết thúc theo tiến trình giải cứu này. Hành động giải cứu phá hoại mối quan hệ giữa tôi với người thân và khách hàng. Nó khiến tôi hầu như lúc nào cũng trong trạng thái kích động.”

Ad Harry

*Mua online tại: https://bit.ly/2zCkZnE

 

Chia sẻ ý kiến của bạn:

Chia sẻ

Hãy khám phá bí quyết thấu hiểu bản thân, định hướng cho tương lai để làm chủ cuộc sống của bạn ngay hôm nay!TÌM HIỂU NGAY
+