[Hỏi] Thường thì ai cũng có bạn, có thể ít hoặc nhiều nhưng chắc hẳn là có. Nhưng tôi thì không. Suốt ngày ru rú một mình, không chơi với ai cả. Lúc nhỏ tôi khá hòa đồng nhưng càng lớn càng khép mình lại hơn, dần dần chả ai muốn chơi với tôi nữa, thực ra tôi muốn rất muốn có bạn, nhìn người ta có bạn có bè thấy mà ham, nhưng không hiểu sao tôi không kết bạn được.
Lúc lên cấp 3 tôi nghĩ rồi mình sẽ có bạn thôi, nhưng không vẫn không có ai chơi với tôi cả mà tôi cũng không nói chuyện với bất cứ ai. Vào lớp một là học hoặc ngủ… ừm thực ra tôi nói chuyện được với bạn trong lớp khi làm bài kiểm tra thôi, vì lúc đó tụi nó sẽ hỏi tôi làm thế nào. Không đi đâu chơi hết mà thực ra cũng chẳng ai rủ nên lười chả muốn đi một mình. Cứ đi học về nhà rồi thôi, mà tôi cũng chả có đam mê, không định hướng, không có sở trường gì cả.
Đến giờ, năm 2 đại học rồi mà tôi vẫn chả có gì cả, lúc nào cũng thấy mình vô dụng, không làm được trò trống gì và cũng chả có bạn hay bè gì tất. Thường ví dụ người ít nói thì họ sẽ thông minh và có thể có điểm đặc biệt nào đó khá hay ho nhưng tôi không phải kiểu ít nói đó. Tôi thuộc thể loại vừa ngu, lười, không biết một tí gì về cuộc sống cả, vô dụng. Tôi thực sự lo lắng, liệu có phải tôi bị trầm cảm rồi hay không? (Tuu)
[Đáp]
Chào Tuu,
Cảm ơn bạn đã gửi những chia sẻ của mình đến Tâm lý học Ứng dụng.
Qua chia sẻ của bạn, Milcah có thể hiểu được tâm trạng lo lắng của bạn lúc này, vì bạn chưa có nhiều bạn bè và cũng chưa có định hướng, động lực cho tương lai của mình. Để trả lời câu hỏi liệu bạn có bị Trầm cảm hay không, Milcah xin nêu ra một vài dấu hiệu về mặt bệnh lý của Trầm cảm để bạn đối chiếu với bản thân mình nhé:
Trầm cảm là một loại rối loạn khí sắc, khi người bệnh trải qua trạng thái tuyệt vọng trầm trọng kéo dài, thường từ 2 tuần trở lên. Các triệu chứng bao gồm:
- Cảm giác vô tích sự, bất lực và thất vọng.
- Ngủ nhiều hơn hay ít hơn bình thường.
- Khó tập trung hoặc khó ra quyết định.
- Giảm ham muốn tình dục.
- Tránh gặp mặt người khác.
- Cảm giác buồn và buồn rầu nặng trĩu.
- Cảm giác tội lỗi 1 cách vô lý.
- Mất năng lực, cảm thấy kiệt sức.
- Tư tưởng bệnh hoạn, xu hướng tự sát, nghĩ nhiều về cái chết.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo bài trắc nghiệm sau để tự đánh giá, đây là 1 thang đo trầm cảm thiết kế bởi bác sĩ David D. Burns đã được kiểm nghiệm và có độ chính xác cao: https://tamly.blog/trac-nghiem-burns-lieu-ban-co-dang-bi-tram-cam/
Bên cạnh đó, Milcah để ý bạn có viết “lúc nhỏ tôi khá hòa đồng nhưng càng lớn càng khép mình lại hơn, dần dần chả ai muốn chơi với tôi nữa”. Nếu xét dưới góc độ tâm lý thông thường (không kể Trầm cảm là về mặt bệnh lý) thì có lẽ bạn là người Hướng nội: bạn có xu hướng ít nói, thích yên tĩnh một mình, ghét sự ồn ào của đám đông. Bạn lấy năng lượng từ thế giới nôi tâm bên trong, điều này lí giải vì sao dù có ít bạn bè nhưng bạn vẫn có thể thích nghi được với môi trường xung quanh trong một khoảng thời gian dài như vậy.
Tuy nhiên, việc bạn quá khép mình đôi khi lại khiến cho mọi người cảm thấy bạn bí ẩn, khó tiếp cận, do đó họ cũng có xu hướng khép mình lại khi nói chuyện với bạn. Mối quan hệ giữa bạn với mọi người sẽ không thể trở nên gần gũi, thân mật mà chỉ dừng lại ở mức xã giao thông thường khi cả 2 phía đều không thoải mái chia sẻ với nhau. Nếu bạn muốn mình có thêm bạn bè, hãy thử mở lòng mình ra với người xung quanh, cởi mở hơn, và một cách đơn giản nhất bạn có thể làm đó là cười nhiều hơn, mọi người cũng sẽ mở lòng ra đón nhận bạn. Milcah tặng bạn 2 bài viết này, hi vọng nó sẽ hữu ích cho bạn để phát triển các mối quan hệ của mình nhé:
https://tamly.blog/ve-dep-cua-nguoi-huong-noi/
https://tamly.blog/huong-noi-va-huong-ngoai-lam-sao-de-noi-chuyen-voi-nhau/
Việc bạn chưa có định hướng cho tương lai của mình, bạn cũng đừng lo lắng vì một khi đã nhận ra được điều này thì Milcah tin rằng bạn sẽ nỗ lực hành động để thay đổi nó. Hãy nhớ rằng không bao giờ là quá muộn để bắt đầu, nhất là khi tuổi đời bạn còn rất trẻ, bạn vẫn còn rất nhiều cơ hội phía trước. Ngay từ hôm nay, hãy tìm cho mình những trải nghiệm mới để kiến tạo tương lai, bạn có thể đọc sách, tham gia vào các hội nhóm tình nguyện, các câu lạc bộ, tham gia các hoạt động xã hội, đi làm thêm… Ngoài ra, Milcah cũng đề xuất cho bạn quyển sách này, hi vọng sau khi tìm đọc bạn sẽ có cái nhìn rõ ràng hơn cho tương lai của mình nhé:
“Kĩ năng đi trước đam mê” – Cal Newport: https://tiki.vn/ky-nang-di-truoc-dam-me-p446480.html?gclid=EAIaIQobChMIva6K_sj61QIVjxiPCh3RTgx_EAAYASAAEgJGnfD_BwE
Chúc bạn sớm tìm cho mình những người bạn tốt và những niềm vui trong cuộc sống!
Thân mến,
***********
*Tham vấn tâm lý độc quyền tại Tâm lý học ứng dụng
– Ad Milcah –
*Nếu bạn có bất kì vấn đề tâm lý nào cần hỗ trợ, hãy chia sẻ với chúng tôi tại đây: https://airtable.com/shr6Rm3y4do6mfjGb